Συντάκτης: Μενέλαος Γκίκας
Ερωτευμένος Χέμινγουεϊ, Άαρον Έντουαρντ Χότσνερ, εκδ. Παπαδόπουλος, μτφ: Μαρία Φακίνου
Χωρίς καμία προσπάθεια να δημιουργήσω επί του δημιουργήματος, δίνω σκέψεις και ερμηνείες με βάση τα γεγονότα και τα επιχειρήματα του βιβλίου. Ο Χότσνερ, σε μία φιλική σχέση που είχε με τον Χέμινγουεϊ, αποκαλύπτει ότι ο τελευταίος συγκρατούσε στο μυαλό του τις συνομιλίες που είχε. "Αυτή η εκπληκτική ικανότητα εμφανιζόταν στους διαλόγους των μυθιστορημάτων και διηγημάτων του. Δεν κρατούσε ημερολόγια και σημειώσεις." Ευτυχώς ή δυστυχώς, τα πάντα για τον Χέμινγουεϊ λειτουργούσαν νομοτελειακά και αποκτούσαν ένα ειδικό βάρος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πάροδος του χρόνου ή μία θεμελιώδη μεταβλητότητα ανάμεσα στα νοήματα. Ο Χέμινγουεϊ στη ζωή του λειτούργησε περισσότερο ντετερμινιστικά, δηλαδή μέσα από ξεκάθαρες σχέσεις αιτίου-αιτιατού, παρά πιθανοκρατικά (δηλαδή πως τίποτε δεν είναι στατικό και ότι τα πάντα είναι πιθανότητες). Στη ζωή του και στις σχέσεις του με τις γυναίκες κυριαρχεί το παιχνίδι του έρωτα και της τύχης. Αλλά ας δούμε τα πράγματα αναλυτικά:
Έφθασε ψηλά, βραβεύθηκε και έγινε διάσημος. Προς την τελευταία περίοδο της ζωής του, η διάγνωση των γιατρών της κλινικής Μάγιο ήταν ότι έπασχε από χρόνια κατάθλιψη με παραληρηματικές ιδέες καταδίωξης. Αργότερα ο γιατρός του τον παρακίνησε να εισαχθεί με ψεύτικο όνομα στην ψυχιατρική πτέρυγα του Σεντ Μέρι, όπου στη συνέχεια ακολούθησαν ηλεκτροσπασμοθεραπείες, μιας και το ηλεκτροσόκ την περίοδο του Χέμινγουεϊ εφαρμοζόταν με βάναυσο τρόπο. Δεν μπορούσε να γράψει, ήταν πεπεισμένος πως το αυτοκίνητό του και το σπίτι του παρακολουθούνταν από το FBI, φοβόταν ότι η εφορία τον ήλεγχε και τα μέρη στα οποία κάποτε πήγαινε για κυνήγι φάνταζαν ξαφνικά απαγορευμένα. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι ήταν γνωστές οι ρίζες της κακοτυχίας του, πόσο μάλλον να κατανοηθούν καλύτερα τα αίτια και το μέτρο της πνευματικής του αστάθειας, αν θεωρήσει κανείς ότι επρόκειτο ποτέ να αποκαλυφθούν.
Όμως, όταν λες ότι σε παρακολουθεί το FBI, αυτό ξενίζει, ακόμα κι αν είσαι ο Χέμινγουεϊ. Στο νοσοκομείο, όταν ο φίλος του, ο Χότσνερ, τον συνάντησε, τον ρώτησε με τι καταπιανόταν κι εκείνος του απάντησε: "Με τις ιστορίες από το Παρίσι". Ο Χότσνερ άρχισε να διαβάζει κείμενα του Χέμινγουεϊ που επικεντρώνονταν στις γειτονιές του Παρισιού και στα άτομα που είχε τότε γνωρίσει: τη Γερτρούδη Στάιν, τη Σίλβια Μπιτς, τον Φορντ Μάντοξ Φορντ, τον Έζρα Πάουντ, τον Σκοτ Φιτζέραλντ και άλλους. Αυτά τα γραπτά περιελάμβαναν μία φλογερή ερωτική εξομολόγηση στην πρώτη του γυναίκα, τη Χάντλεϊ κι ένα κείμενο για μία άλλη πλούσια, ανύπαντρη γυναίκα που είχε ερωτευτεί τον Έρνεστ και έγινε φίλη με τη Χάντλεϊ προκειμένου να μπει ανάμεσά τους και να διαλύσει το γάμο τους. Ο Χέμινγουεϊ έκανε συνολικά τέσσερις γάμους: με τη Χάντλεϊ, την Πολίν, τη Μάρθα και τη Μέρι. Αρχικά, η Χάντλεϊ ήταν καλόβολη και συγκαταβατική στην παρουσία της Πολίν (της πλούσιας, ανύπαντρης γυναίκας που τον κυνηγούσε). Όταν ο Σκοτ Φιτζέραλντ αντιλήφθηκε τι συνέβαινε, θύμωσε. "Πως βρέθηκες έτσι μπλεγμένος;" του είπε. Ο Χέμινγουεϊ στην ουσία είχε κολακευτεί ως εραστής από την παρουσία των δύο γυναικών, ήθελε να ζήσει και με τις δύο, γεγονός που αποδείχθηκε μοιραίο. Όταν η Χάντλεϊ το έμαθε άρχισε να κλαίει, να τον παρακαλάει και γρήγορα ο Χέμινγουεϊ άρχισε να αισθάνεται χίλια κομμάτια. Παράλληλα κινούνταν τα βιβλία του στα οποία οι χαρακτήρες αποτελούσαν προεκτάσεις και συμπληρώματα των πραγματικών ανθρώπων. Σχετικά με τη σχέση του με την πλούσια Πολίν, ο Φιτζέραλντ του είχε πει: "Εποφθαλμιάς αυτόν τον τρόπο ζωής". Ακούγοντας τον Χέμινγουεϊ να λέει πως θα βγάζει χρήματα από τα βιβλία του, όντας όμως ελάχιστα γνωστός μετά τις πρώτες επιτυχίες και ζώντας όλο και με λιγότερα, ο Φιτζέραλντ συνέχισε: "Δεν μιλάμε για τέτοια χρήματα. Δουλεύεις με το κομμάτι, μεσολαβούν χρόνια μέχρι την πληρωμή και δεν υπάρχουν χρήματα για να καλύψουν τα κενά". Η Χάντλεϊ είχε δώσει με γραπτή συμφωνία περιθώριο εκατό ημερών στον Έρνεστ, μέχρι να αποφασίσει ποια από τις δύο ήθελε παρόλο που ήταν προφανής η προτίμησή του στην Πολίν. Την 70η ημέρα το τέλος ήρθε και η Χάντλεϊ με τον Έρνεστ χώρισαν. Σε γράμμα που του έγραψε έκλεινε με κάποιες γλυκόπικρες σκέψεις και με την αγάπη μιας μαμάς τον παρότρυνε να φροντίζει να τρώει καλά, να κοιμάται καλά, να είναι καλά και να δουλεύει καλά, φράσεις που συγκίνησαν τον Χέμινγουεϊ.
Τελικά ο γάμος του με την Πολίν αποδείχθηκε βαρετός και σύντομα διαλύθηκε. Μετά από κάμποσο χρονικό διάστημα, ο Χέμινγουεϊ άρχισε σιγά σιγά να παίρνει την κάτω βόλτα. Την τελευταία φορά που βρέθηκαν με τη Χάντλεϊ, νοσταλγικοί, ρομαντικοί και με ποικίλες θύμησες από την κοινή τους ζωή, της εξομολογήθηκε πως θα τη σκέφτεται και ότι πάντα θα την αποζητά μέσα από τα βιβλία του και τα διηγήματά του, τα οποία η Χάντλεϊ επέβλεπε παρόλο που είχε ξαναπαντρευτεί. Ο Χέμινγουεϊ κατέληξε σε ψυχιατρική κλινική και, μία εβδομάδα αφότου πήρε εξιτήριο, αυτοκτόνησε. Πενήντα χρόνια μετά το θάνατό του το FBI έδωσε στη δημοσιότητα τον φάκελό του αποκαλύπτοντας την αλήθεια των λεγομένων του: "Το FBI από τη δεκαετία του '40 τον παρακολουθούσε επειδή υποπτευόταν τις δραστηριότητές του στην Κούβα".
Η κατάθλιψή του είχε τις ρίζες της σε ποικίλους φόβους: στην καταδίωξη από το FBI, στον παραμερισμό από τους φίλους του, στο ότι το σώμα του βρισκόταν σε αποσύνθεση και ως εκ τούτου η ζωή δεν αποτελούσε πλέον επιλογή. Η σχέση του με τον Χότσνερ θύμιζε τη σχέση πατέρα-γιου και από την πλευρά του Χότσνερ ενείχε την επίγνωση του πνευματικού του αναστήματος. Ο Χέμινγουεϊ δεν ξεπέρασε τη Χάντλεϊ παρόλη τη φήμη του και τα βραβεία. Τι κι αν ο άνθρωπος τον κόσμο όλο κατακτήσει, αν έχει ζημιώσει την ψυχή του;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου